ଗୀତାପାଠ
ମୁକ୍ତସଙ୍ଗୋଽନହଂବାଦୀ ଧୃତ୍ୟୁତ୍ସାହସମନ୍ୱିତଃ॥
ସିଦ୍ଧ୍ୟସିଦ୍ଧ୍ୟୋର୍ନିର୍ବିକାରଃ କର୍ତା ସାତ୍ତ୍ୱିକ ଉଚ୍ୟତେ॥
ଶବ୍ଦାର୍ଥ:- ଯେତେବେଳେ କର୍ତ୍ତା ଅହଂକାର ଏବଂ ଆସକ୍ତି ରହିତ ତଥା ଉତ୍ସାହ ଓ ଦୃଢ଼ସଂକଳ୍ପଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ସତ୍ତ୍ୱଗୁଣ ସ୍ୱଭାବଯୁକ୍ତ କୁହାଯାଏ॥
ବ୍ୟାଖ୍ୟା :-ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ପୂର୍ବରୁ କର୍ମର ତିନୋଟି ଉପାଦାନ – ଜ୍ଞାନ, ସ୍ୱୟଂ କର୍ମ ଏବଂ କର୍ତ୍ତା ବିଷୟରେ କହିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜ୍ଞାନ ଓ କର୍ମର ଶ୍ରେଣୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ପରେ, ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ ତିନି ଶ୍ରେଣୀର କର୍ତ୍ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଛନ୍ତି । ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ସତ୍ତ୍ୱଗୁଣୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଅକର୍ମଣ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି, ବରଂ ସେମାନେ ଉତ୍ସାହ ଓ ଦୃଢ଼ତାର ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି । ପାର୍ଥକ୍ୟ ଏହା ଯେ ସେମାନଙ୍କର କର୍ମ ଉପଯୁକ୍ତ ମନୋଭାବରେ କରାଯାଇଥାଏ । ସାତ୍ତ୍ୱିକ କର୍ତ୍ତାଗଣ ମୁକ୍ତସଙ୍ଗ ଅର୍ଥାତ୍ ସେମାନେ ସାଂସାରିକ ବିଷୟରେ ଆସକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ, କିମ୍ବା ସାଂସାରିକ ବସ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଆତ୍ମାକୁ ଆନନ୍ଦ ଦେଇପାରିବ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କର କର୍ମ ମହତ୍ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହୋଇଥାଏ । ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ମହତ୍ ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ, ସେମାନେ ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ସର୍ବଦା ଉତ୍ସାହ (ଉତ୍ସାହପୂର୍ଣ୍ଣ) ଏବଂ ଧୃତି (ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ) ଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ସେମାନେ ଅବିଶ୍ରାନ୍ତ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ତାଙ୍କର ମହତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂରଣ କରିଥାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ତା’ ସତ୍ତ୍ୱେ ବି ସେମାନେ ଅନହମ୍ ବାଦୀ (ଅହଂକାର ଶୂନ୍ୟ) ହୋଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କ ସଫଳତାର ସମସ୍ତ ଶ୍ରେୟ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଦେଇଥାନ୍ତି।
ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ