କାହିଁକି କୁହାଯାଏ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତକୁ ସମସ୍ତ ବ୍ରତର ରାଜା ବୋଲି।
ବୈକୁଣ୍ଠଧାମକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଇବା, ଭୋଗ ଓ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏବଂ ସମସ୍ତ ପାପକୁ ନାଶ କରିବାର ଶକ୍ତି ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତରେ ଅଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତକୁ “ବ୍ରତମାନଙ୍କ ରାଜା” କୁହାଯାଏ। ସମସ୍ତ ବ୍ରତ ଏବଂ ଦାନର ତୁଳନାରେ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିବା ଅଧିକ ଫଳ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଯେଉଁପରି ଦେବତା ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ, ପ୍ରକାଶ ତତ୍ତ୍ୱମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ନଦୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗଙ୍ଗା ଶ୍ରେଷ୍ଠ, ସେପରି ସମସ୍ତ ବ୍ରତ ମଧ୍ୟରେ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମନାଯାଏ। ଏହି ତିଥିରେ ଯେଉଁ ଦାନ, ଭଜନ, ପୂଜନ କରାଯାଏ, ସେଗୁଡ଼ିକ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀହରିଙ୍କ ଉପାସନା ଦ୍ୱାରା ପୂର୍ଣ୍ଣତା ଲାଭ କରେ। ସଂସାରର ସ୍ୱାମୀ ଶ୍ରୀହରି ଏହି ଦିନରେ ଭକ୍ତମାନଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇ ଦର୍ଶନ ଦେଇଥାନ୍ତି। ଏହି ଦିନରେ କରା ଯାଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୁଣ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ଅନନ୍ତ ଫଳ ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ମଣିଷଙ୍କ ସାତ ଜନ୍ମର କାୟିକ, ବାଚିକ ଏବଂ ମାନସିକ ପାପ ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କଥା
ପୂର୍ବକାଳରେ ମୁର ଦୈତ୍ୟକୁ ବଧ କରିବା ପାଇଁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଦେହରୁ ଜନ୍ମ ନେଉଥିବା ଜଣେ କନ୍ୟା ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇଥିଲେ। ସେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ତେଜରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧ କୌଶଳରେ ନିପୁଣ ଥିଲେ। ସେ ମାତ୍ର ହୁଙ୍କାର କରିବା ସହିତ ମୁର ଦୈତ୍ୟ ରାଖର ଢିବି ହୋଇଗଲା। ଏହି କନ୍ୟା ଏକାଦଶୀ ଦେବୀ ଥିଲେ। ଏହା ଦେଖି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ଏକ ବର ମାଗିବାକୁ କହିଲେ।
ଏକାଦଶୀ ଦେବୀ ବର ମାଗିଲେ…
“ଯଦି ଆପଣ ପ୍ରସନ୍ନ, ତେବେ ଆପଣଙ୍କ କୃପାରେ ମୁଁ ସମସ୍ତ ତୀର୍ଥମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ, ସମସ୍ତ ବିଘ୍ନ ନାଶ କରିବା ଓ ସମସ୍ତ ସିଦ୍ଧି ପ୍ରଦାନ କରିବାର ଶକ୍ତି ରଖିବି। ଯେଉଁମାନେ ଉପବାସ କରି (ନକ୍ତ ଓ ଏକଭୁକ୍ତ) ମୋର ବ୍ରତ ରଖିବେ, ସେମାନଙ୍କୁ ଆପଣ ଧନ, ଧର୍ମ ଓ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।”
ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ କହିଲେ….
“ତଥାସ୍ତୁ ! ଯେଉଁମାନେ ତୁମର ଭକ୍ତ ହେବେ, ସେମାନେ ମୋର ମଧ୍ୟ ଭକ୍ତ ହୋଇଯିବେ।”
ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନକ୍ଷତ୍ର ସହ ଏକାଦଶୀର ମହତ୍ୱ
ଯଦି କୌଣସି ନକ୍ଷତ୍ର ସହିତ ଏକାଦଶୀ ମିଳିଯାଏ ତେବେ ଏହାର ମହତ୍ତ୍ଵ ବଢ଼ିଯାଏ…
🔸 ଯଦି ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ ସହିତ “ପୁନର୍ବସୁ” ନକ୍ଷତ୍ର ମିଳେ ତେବେ “ଜୟା ଏକାଦଶୀ” କୁହାଯାଏ। ଏହି ବ୍ରତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ମଣିଷ ସମସ୍ତ ପାପରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
🔸 ଯଦି ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଦ୍ୱାଦଶୀ ସହିତ “ଶ୍ରବଣା” ନକ୍ଷତ୍ର ମିଳେ ତେବେ “ବିଜୟା ଏକାଦଶୀ” କୁହାଯାଏ। ଏହି ବ୍ରତ କରିବା, ଦାନ କରିବା ଏବଂ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଭୋଜନ କରିବା ସହସ୍ର ଗୁଣ ଫଳ ଦେଇଥାଏ।
ଯେତେବେଳେ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଦ୍ୱାଦଶୀ ସହିତ ‘ରୋହିଣୀ’ ନକ୍ଷତ୍ର ଥାଏ, ସେହି ତିଥିକୁ ‘ଜୟନ୍ତୀ’ କୁହାଯାଏ।
ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ଗୋବିନ୍ଦଙ୍କ ବ୍ରତ ଓ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ମଣିଷଙ୍କ ସମସ୍ତ ପାପ ଦୂର କରି ଦେଇଥାନ୍ତି।
ଯେତେବେଳେ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଦ୍ୱାଦଶୀ ସହିତ ‘ପୁଷ୍ୟା’ ନକ୍ଷତ୍ର ଥାଏ, ସେହି ତିଥିକୁ ‘ପାପନାଶିନୀ’ କୁହାଯାଏ।
ଏହି ବ୍ରତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସଂସାରର ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଦର୍ଶନ ଦେଇଥାନ୍ତି। ପୁଷ୍ୟ ନକ୍ଷତ୍ର ଯୁକ୍ତ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ମଣିଷ ଏକ ହଜାର ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତର ଫଳ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ। ଏହି ଦିନ କରା ଯାଇଥିବା ସ୍ନାନ, ଦାନ, ଜପ, ହୋମ, ସ୍ୱାଧ୍ୟାୟ ଏବଂ ଦେବ ପୂଜା ଅକ୍ଷୟ ଫଳ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଗୋଦାନ ଏବଂ ଅଶ୍ୱମେଧ ଯଜ୍ଞ କରିବାର ଯେଉଁ ଫଳ ଅଛି, ତାହାର ଠିକ୍ ଶହେଗୁଣ ଅଧିକ ଫଳ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ମିଳିଥାଏ।
🔸 ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିଲେ ସମସ୍ତ ରୋଗ ଏବଂ ଦୋଷ ଶାନ୍ତ ହୋଇଯାଏ।
🔸 ମଣିଷ ଦୀର୍ଘାୟୁ, ସନ୍ତୋଷ, ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତ କରେ।
🔸 ମଣିଷ ଜୀବନର ପ୍ରମୁଖ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ‘ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରାପ୍ତି’ ମଧ୍ୟ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ।
🔸 ଚିନ୍ତାମଣି ପରି ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ମଣିଷଙ୍କ ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରେ।
🔸 ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତର ଅଖଣ୍ଡ ପାଳନ କରିଲେ ମଣିଷଙ୍କ 100 ପିଢ଼ି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଯାଏ।
🔸 ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ସମସ୍ତ ପୁଣ୍ୟ ଏବଂ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଅନ୍ନ କାହିଁକି ଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ?
ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଅନ୍ନ (ଗହମ, ଚାଉଳ ଇତ୍ୟାଦି) ଖାଇବା ପାପ ମାନାଯାଏ, କାରଣ…
“ବ୍ରହ୍ମହତ୍ୟା ଆଦି ସମସ୍ତ ପାପ ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଅନ୍ନ ମଧ୍ୟରେ ବସିଥାଏ।”
ଏହି କାରଣରୁ ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଯେଉଁମାନେ ଅନ୍ନ ଭୋଜନ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ପାପ-ଭୋଜନ କରୁଥିବା ମନାଯାଏ। ଯଦି ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିବା ସମ୍ଭବ ନ ହୋଇଥାଏ, ତାହାହେଲେ ଏହି ଦିନ ଚାଉଳ ଏବଂ ଚାଉଳରୁ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କାହିଁକି କରିବା ଉଚିତ୍ ?
୧ – ଏହି ସଂସାର ଭୋଗ-ଭୂମି ଏବଂ ମଣିଷ ଯୋନି ଭୋଗ- ଯୋନି ଅଟେ। ତେଣୁ ମଣିଷର ସ୍ୱାଭାବିକ ରୁଚି ଭୋଗ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ଥାଏ। ଯଦି ସେ ମାତ୍ର ଭୋଗରେ ଲିପ୍ତ ରହିବେ, ତାହାହେଲେ ସେ ସଂସାର ଚକ୍ରରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ। ଏହି କାରଣରୁ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ଏକ ନିୟମ ଭାବରେ ରଖାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ମଣିଷ ଭୋଗରୁ ଅଲଗା ରହି ଆତ୍ମାର ଉନ୍ନତି କରି ପାରିବେ।
୨ – ଏକାଦଶୀ ଏକ ‘ନିତ୍ୟ ବ୍ରତ’ ଅଟେ, ଏହି କାରଣରୁ ସମସ୍ତ ଭକ୍ତମାନେ ଏହି ବ୍ରତକୁ ଅବଶ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ଉଚିତ୍।
୩ – ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁସାରେ..
ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଚନ୍ଦ୍ରମାର ୧୧ କଳାମାନଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ଜୀବମାନଙ୍କ ଉପରେ ପଡ଼େ।
କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ୧୧ କଳାମାନଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ଜୀବମାନଙ୍କ ଉପରେ ପଡ଼େ।
ଏହି ପ୍ରଭାବରୁ ମଣିଷର ଶରୀର ଏବଂ ମନ ଅସ୍ୱସ୍ଥ ହୋଇପାରେ, ଏହି କାରଣରୁ ଉପବାସ ଦ୍ୱାରା ଶରୀରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ଇଷ୍ଟଦେବଙ୍କ ପୂଜା ଦ୍ୱାରା ମନସିକ ଶକ୍ତି ବଢ଼ାଇବାକୁ କୁହାଯାଏ।
୪ – ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ବହୁ ପ୍ରକାର ରୋଗ ଏବଂ ଦୋଷ ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
୫ – ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିଲେ 1000 ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତର ଫଳ ମିଳିଥାଏ।
୬ – ଦଶମୀ ଯୁକ୍ତ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କଦାପି କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, କାରଣ ଏହା କରିଲେ ସନ୍ତାନ ହାନି ହୁଏ।
Leave a Reply